Genellikle 9-21 yaş aralığında olan ergenlik çağı, çocuklar kadar ebeveynler için de en zorlu dönemlerden biri. Oldukça asi, kuruntulu ve hatta bencil olduğu bu dönemde aileler çocuklarıyla iletişim kurmakta oldukça zorlanıyor. Okulların açılmasına günler kala, özellikle merkezi sınavlara hazırlanacak olan ergenleri ders çalışmaya teşvik etmek, dijital dünyadan uzak tutmak, beslenme ve uyku düzeni konusunda disipline sokmak veliler için adeta bir kâbus. Uzmanlar ergenlik dönemindeki gençlerin, ebeveynlerinin söylediklerini çoğu zaman farklı bir şekilde algıladığını belirterek, “Örneğin, ‘Derslerine çalışmalısın, notların önemli’ şeklinde bir uyarı, bir ergen için ‘Sen yeterince başarılı değilsin’ anlamına gelebilir. Bu durum, gençlerin gelişimsel süreçlerinden ve kimlik arayışlarından kaynaklanır” diyor. SABAH’a konuşan Altınbaş Üniversitesi ve APAM Psikolojik Araştırma Merkezi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Şirvanlı Özen, “Ergenlerle iletişim kurarken onların bakış açısını anlamaya çalışmak ve söylediklerinizin nasıl algılanabileceğini düşünmek son derece önemlidir” dedi.
YUMUŞAK İFADELER KULLANIN
PROF. Dr. Özen, ergenlerle konuşurken açık, net ve pozitif bir dil kullanmanın, onların söylediklerinizi daha doğru anlamalarına yardımcı olacağını vurguladı. Peki ergenlerle nasıl bir iletişim dili kurulmalı? Özen ergenlerde ters tepecek cümleleri ve onların yerine kurulabilecek ifadeleri örnekleriyle şöyle sıraladı:
“Önce ders çalış” yerine: “Derslerine odaklanman, hedeflerine ulaşman için önemli. Sana nasıl destek olabilirim?”
“Yemek ye, sağlıklı beslen” yerine: “Sağlıklı beslenmek, enerjik ve güçlü hissetmen için çok önemli. Hangi yemekleri seviyorsun, birlikte bir plan yapalım mı?”
“O saatte dışarı çıkamazsın” yerine: “Bu saatte dışarı çıkmak riskli olabilir, başka bir zaman bulsak nasıl olur?”
“O kıyafeti giyme, yakışmamış” yerine: “Bu kıyafeti nasıl buluyorsun?”
“Telefonu bırak artık, yatman lazım” yerine: “Yarın için enerjik olman iyi olur, uyku vakti geldi.”
“Arkadaşlarınla bu kadar zaman geçirme” yerine: “Arkadaşlarınla vakit geçirmen güzel, ama dengeyi korumak da önemli. Birlikte farklı şeyler de yapabilir miyiz?”
“Ödevini bitirmeden televizyon izleyemezsin” yerine: “Ödevlerinden sonra dinlenmek daha iyi olabilir, ne zaman bitirirsin?”
“Odayı toplaman gerekiyor, çok dağınık” yerine: “Düzenli bir ortamda çalışmak daha kolay olabilir, ne dersin?”
“Neden sürekli bilgisayar oyunları oynuyorsun, dışarı çık” yerine: “Biraz dışarı çıkmak zihnine iyi gelebilir, beraber yürüyelim mi?”
“Bu arkadaşınla görüşmeni istemiyorum” yerine: “Bu arkadaşınla ilgili neler düşünüyorsun?”
GÜVENDİĞİNİZİ GÖSTERİN
Ergenliğin, bireylerin kendi kimliklerini bulma ve bağımsızlıklarını kazanma süreci olduğunu belirten Özen, bu süreçte gençlere güvenmek ve onların fikirlerini dikkate almak hem onların özgüvenini artırır hem de aile içinde daha sağlıklı bir iletişim kurulmasını sağlar. Prof. Dr. Özen, kurallar koyarken ergenin fikirlerini ve isteklerini dinlemenin ve bu doğrultuda ortak bir çözüm bulmanın önemli olduğunu söyledi.
ESNEK BİR DİLLE KONUŞUN
KURAL koyarken dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan birinin, bu kuralların uygulanabilir ve mantıklı olması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Özen, ebeveynlerin ergenlerin hayatını çok fazla kontrol etmek için katı kurallar koymaktan kaçınmaları gerektiğini belirtti. Özen’e göre örneğin, “Saat 8’den sonra telefonunu kullanma” gibi katı bir kural, gençler tarafından mantıksız ve haksız olarak algılanabilir. Bunun yerine, “Akşam 10’dan sonra telefonun kapalı olmalı ki uyku düzenin bozulmasın” gibi esnek ama net bir kural koymak daha etkili olabilir.
Haber Kaynak : SABAH.COM.TR
“Yayınlanan tüm haber ve diğer içerikler ile ilgili olarak yasal bildirimlerinizi bize iletişim sayfası üzerinden iletiniz. En kısa süre içerisinde bildirimlerinize geri dönüş sağlanılacaktır.”
News
